Controle: lekker of liever loslaten?
Als ik weet wat ik ga doen en hoe ik het ga doen, dan voelt dat onwijs lekker. Je weet wel, dat je precies weet welke stappen je moet gaan zetten om iets te bereiken. Je hebt een houvast, een stappenplan. Misschien herken je dit wel: je hebt een doel, een stip op de horizon, en je hebt precies uitgevogeld wat er nodig is om het te bereiken. Je hebt (het idee van) controle en dat geeft je veiligheid en zekerheid. Maar zit er niet een addertje onder het gras? Soms is zo’n stappenplan juist een blok aan je been en werkt het totaal niet. Wil je niet liever de controle loslaten?
Controle werkt soms wel: in november 2021 was er weer de Ronde Venen Duo-Marathon en mijn vader en ik deden mee. We hadden een datum en een afstand (42 kilometer afleggen, waarbij een duo steeds afwisselend hardloopt en fietst). Ach ja, je moet het leuk vinden en het heel graag willen. Onze stip op de horizon was een harde datum. En wil je er zeker van zijn dat je dat haalt, dan moet er getraind worden natuurlijk. Mijn vader en ik bedachten een schema waardoor we er zeker van konden zijn dat we het samen gingen halen. Het is heel prettig om die controle te hebben in dit geval. Nog prettiger dat het ook nog allemaal ging zoals wij in onze gedachten hadden. Geen blessures, geen ziektes en op de dag zelf prachtig zonnig hardloopweer. Zo gezegd zo gedaan dus. En ja, gehaald natuurlijk, heel tof om te doen.
Of is het veeleer een last, die controle?
Controle. Het werkt maar al te vaak tegen je, want soms komt het Leven om de hoek kijken. Met dat bepaalde doel voor ogen willen we maar al te graag een logische weg daar naar toe, een te beredeneren en te controleren stappenplan. De woorden die opvallen: doel, beredeneren, logisch, controleren, weten. Allemaal woorden van het Linker Denkbrein. Het logische brein. Het deel van ons brein waar ook taal zit, oorzaak en gevolg, denken vanuit logica en goed en fout. Waar ook onze piekermodus zit. Het deel van het brein dat in onze maatschappij heel belangrijk gevonden wordt, maar dat ons ook ontzettend in de weg kan zitten.
Tja, want het gaat maar zelden volgens plan. En heb je dan de flexibiliteit om je logisch beredeneerde stappenplan los te laten? Het kan je ontzettend in de weg zitten, die neiging tot logisch beredeneren. Ik durf wel te zeggen: controle zit onze essentie in de weg. Onze essentie, dat wat we diep van binnen werkelijk zijn, die heeft geen stappenplannen nodig. Heb je de moed om jouw gecreëerde veiligheid en zekerheid los te laten?
Voorbeeld: ik moest de controle hebben!
In mijn hang naar controle, zekerheid, veiligheid en voorspelbaarheid, had ik een voorliefde voor structuur. Daarbij nam ik mijn huisgenoten ook mee. Als moeder van drie jonge kinderen probeerde ik dus uit alle macht structuur en voorspelbaarheid in het leven te integreren. Ik had de controle en – vergis je niet – ik MOEST de controle ook hebben, dat vond ik diep van binnen. Moeders moeten namelijk de controle hebben en alles in de hand hebben en zorgen dat alles heel soepel verloopt, zo was mijn onbewuste overtuiging.
Je snapt wel: die controle kostte mij ontzettend veel energie. Zeker omdat ik mijn partner daar ook nog in mee wilde nemen (en nee, hij is geen volgzaam type, dus hij deed lang niet altijd mee aan mijn liefhebberij voor controle). Het ging ook lang niet altijd vanzelf en dan raakte ik geïrriteerd, gefrustreerd, boos, kwaad. Nee, bij tijd en wijle was ik echt niet zo’n leuke, lieve moeder (of partner). Tijd voor het loslaten van de controle!
Wat levert dat op, de controle loslaten?
Van die controle wilde ik heel graag af. Maar ja: hoe? Hoe laat je die heerlijke zekerheid, veiligheid los? Het idee alleen al deed me huiveren. Het voelde ontzettend angstig. Hoe laat je die controle los, zonder angst?
Ik heb inmiddels al heel wat jaren ervaring in dit loslaten van controle. Het heeft me ruimte opgeleverd. Ruimte in mijn hoofd, ruimte in mijn lijf, maar ook ruimte in mijn leven. Ik kan veel vaker genieten van het moment zelf, in plaats van steeds met mijn gedachten in de nabije toekomst te vertoeven. Ik deel enkele van die manieren, die mij in elk geval heel erg geholpen hebben.
Drie tips om zonder angst de controle los te laten
- Voelen: wat voel je NU?
Wat ervaar ik nu? Voel in je lijf. Welke sensaties ervaar je? Neem even de tijd, al is het maar een paar minuten. Sta even stil en merk op wat je ervaart. Houd het eerst op de lijfelijke sensaties: hoofpijn, prikkelende voeten, je hart dat snel klopt, onderin je buik een donker gevoel… dat soort sensaties. Er is zoveel te voelen! Voelen haalt je in het NU.
Wellicht kun je er een gevoel aan koppelen. Een hulpmiddel kan zijn om de basisemoties erbij te halen: Boos – Bang – Bedroefd – Blij. Vervolgens is het de kunst om je gevoel gewoon even te voelen. Geef er ruimte aan. Laat het als een soort golf door je heen gaan. Dit gevoel is er nu eenmaal. Accepteer het. Blijf in het NU voelen. Je hoeft dus niet te verdwijnen in vroeger en nare herbelevingen. Voel de golf van de sensaties en blijf erbij.
Onze neiging naar controle is vaak juist een manier om onze gevoelens te onderdrukken. Als het ware duwen we een bal onder water. Maar ja, als je die bal loslaat… komt die keihard terug, in your face. Dus houd die bal van je gevoelens en sensaties maar gewoon eens vast. Dan kun je hem vervolgens loslaten.
- Ademen, blijven ademen!
Misschien klinkt dit suf, maar op het moment dat je merkt dat je last hebt van je eigen Controle… ADEM! Concentreer je op je ademhaling! Adem in en adem uit. Je hoeft niets anders te doen dan je ademhaling volgen. Merk gewoon maar eens op: zit je ademhaling hoog of laag? Gaat-ie snel of langzaam? Zonder oordeel gewoon opmerken hoe jij op dit moment ademhaalt. Dat brengt jou weer in het hier en nu en vaak haalt jou dat al weg bij die controle.
- Ga naar een moment van dankbaarheid
Verbind je met het gevoel van dankbaarheid. Dat doe je zo: neem even de tijd en sta stil bij een moment dat jij je heel dankbaar voelde. Dat kan van alles zijn. Misschien ben je dankbaar voor een ontmoeting die je laatst hebt gehad, voor een relatie, voor je kinderen of je nichtjes en neefjes. Maar het kan ook zijn dat je dankbaar bent voor de natuur of het leven zelf. Denk aan zo’n moment en zie het weer helemaal voor je. Zie wat je zag, hoor wat je hoorde en voel wat je voelde… NU. Dankbaarheid is een van de krachtigste manieren om weer in contact te komen met je hart. En laat je maar verrassen hoe jouw neiging tot controle verdwijnt.
Je moet het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen
Dit zijn drie van de dingen die mij heel erg goed geholpen hebben en nog heel helpend zijn voor mij om mijn controlerende gedachten los te laten. Ik pas ze wekelijks een paar keer toe. Soms heb ik daar trouwens ook hulp bij… want hoe lekker is het als iemand anders je even eruit haalt en je helpt om je te focussen op je adem, dankbaarheid of op je gevoelens en sensaties?! Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen als je deze tips gaat toepassen!
Kun je daar ook wel wat hulp bij gebruiken? Of ben je nieuwsgierig naar andere mogelijkheden om zonder angst je controle los te laten? Neem contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek, dan kunnen we kijken hoe ik je van dienst kan zijn. Want: je moet het zelf doen, maar je hoeft het niet alleen te doen!
